Potpredsjednik Bošnjačke stranke i ministar saobraćaja Osman Nurković je u razgovoru za Standard rekao da je važnost izbora 30. avgusta višestruka i da je pravo vrijeme da kažemo NE i pošaljemo u političku penziju sve one koji u svakoj prilici negiraju nezavisnost Crne Gore.
“Takođe, i one koji su plašili manjinske narode u prethodnom periodu, koji su javno govorili da ne žele Crnu Goru u kojoj se Bošnjaci pitaju. Politika devedesetih, u kojoj neki žele da nas vrate, nema podršku. Mi smo sigurni da će građani odabrati ispravno, dati podršku Bošnjačkoj stranci, jer mi smo garant stabilnosti Crne Gore”, siguran je Nurković.
Kako ocjenjujete dosadašnju kampanju partija pred izbore 30. avgusta?
Mogu istaći da je kampanja dosta korektna, s obzirom na važnost izbora. Pandemija koronavirusa uslovila je znatno drugačije predizborne aktivnosti nego li ranije. Bošnjačka stranka je u kampanji pokazala da poštuje državu Crnu Goru, poštuje mjere NKT-a.
Šta su očekivanja BS u vezi izbora? Da li ste radili istraživanja i ako jeste, šta ona pokazuju?
Na osnovu svih relevantnih istraživanja javnog mnjenja i reakcija građana, zaista smo ubijeđeni u dobar rezultat. Sigurni smo da ćemo osvojiti veći broj mandata nego li 2016. godine, a taj rast mandata može biti i za 100 posto veći.
U protekle četiri godine predano smo radili na svim onim suštinskim projektima, koji su važni za naše sunarodnike, ali i sve građane Crne Gore. Siguran sam da građani to prepoznaju i vjerujem da ćemo nakon 30. avgusta i našeg odličnog rezultata, nastaviti u pravcu razvoja sjevera, novih investicija, veće zastupljenosti Bošnjaka u institucije sistema.
Do sada ste bili siguran partner vladajuće stranke. Može li nešto da se promijeni u tom pogledu?
Naši partneri su one političke strukture koje uvažavaju Bošnjake kao narod sa ostalima u Crnoj Gori. Mi sarađujemo i gradimo Crnu Goru sa onima koji Crnu Goru vide u EU, kao stabilnog člana NATO-a.
Bošnjaci su pokazali u prethodnom periodu da su iskren partner i da žele samo najbolje Crnoj Gori. Mi gledamo u budućnost i ne želimo saradnju sa onima koji bi da nas vrate u devedesete.
Za vrijeme Vašeg mandata u Vladi puno je toga urađeno. Šta je ono što nijeste stigli i uspjeli, a planirali ste?
Ako bih svoj mandat na poziciji ministra saobraćaja i pomorstva trebao da opišem u dvije riječi, to bi bile izazov i posvećenost. Izazov, jer sam već na početku mandata suočen sa realizacijom projekata čija vrijednost je oko jedne četvrtine bruto društvenog proizvoda naše države, suočen sa potrebom definisanja daljih strateških pravaca razvoja saobraćajnog sistema kao jednog od ključnih podsistema u jednoj privredi, zbog svog multidimenzionalnog uticaja i kompleksnosti koju ima sam po sebi. Na ovako krupne izazove posvećenost je mogla biti moj jedini odgovor. U toku mog mandata usvojena je nova Strategija razvoja saobraćaja Crne Gore, koja je obuhvatila vremenski horizont do 2035. godine, napravljeni su značajni pomaci ka zatvaranju pojedinih pregovaračkih poglavlja, posebno pregovaračkog poglavlja koje se odnosi na Trans-evropske mreže, radilo se na transponovanju evropskih propisa u domaću legislativu, traženju optimalnih modela restrukturiranja nekih od ključnih saobraćajnih preduzeća, ostvarivana je intezivna komunikacija sa relevantnim institucijama Evropske komisije što je rezultiralo i snažnom podrškom u vidu značajnog iznosa obezbijeđenih bespovratnih sredstava za naše projekte, unaprijeđeno je stanje putne infrastrukure i dr. Ono što ostaje jedan od prioriteta za naredni mandat Vlade, po mom mišljenju, pored nastavka harmonizacije propisa i intezivne saradnje sa Evropskom komisijom i participacije u okviru rada Stalnog sekretarijata Transportne zajednice, jeste snažno ekonomsko lobiranje u cilju stvaranja preduslova za privlačenje saobraćajnih i robnih tokova preko Crne Gore.
Takođe, nastavak započetog postupka dodjele koncesije za aerodrome, ostaje jedan od prioriteta, koji je mogao biti završen, da nije bilo opstrukcije, motivisane partijskim monopolom nad ovim državnim resursom, u cilju realizacije ličnih i partijskih interesa, koji su zamaglili opšti interes. S obzirom da je postupak doveden do faze upućivanja zahtjeva odabranim ponuđačima u postupku pretkvalifikacije za dostavljanje ponuda, smatram da isti treba nastaviti, naravno, nakon konstituisanja nove Vlade, i dovesti ga do kraja u interesu države i građana.
Da li možete sada da kažete kada će biti gotova prva dionica auto-puta Bar – Boljare?
I pored brojnih osporavanja ispoljenih od dijela crnogorske javnosti, sada su prvi kilometri autoputa u Crnoj Gori stvarnost vidljiva svakom njenom stanovniku i gostu. Iako su radovi na prvoj dionici na potezu od Podgorice do Kolašina u završnoj fazi, izvjesno je da svi ugovoreni radovi i propisane procedure neće biti završene do 30. septembra ove godine, već da ćemo se prvim kilometrima autoputa voziti u toku 2021. godine, a po završetku relevantnih ugovornih procedura, u kojima je ključna uloga Nadzornog organa, javnost će biti informisana o novougovorenom roku realizacije.
Kada očekujete nastavak izgradnje tog auto – puta? Da li su neke radnje u vezi sa tim već započete?
Kao što je javnosti poznato u toku je izrada Idejnog projekta sa Elaboratom procjene uticaja na životnu sredinu i društvo za drugu faza realizacije projekta autoputa Bar-Boljare, tj. za dionicu od Mateševa do Andrijevice i za dionicu od Smokovca do Farmaka (obilaznica oko Podgorice), što se finansira bespovratnim sredstvima obezbijeđenim od strane Evropske komisije kroz mehanizam Investicionog okvira za Zapadni Balkan, i po procedurama na koje Vlada, odnosno resorno Ministarstvo, kao krajnji korisnik sredstava ne utiču. Pomenuti proces projektovanja bi trebao biti završen tokom naredne godine, pa vjerujem da će se u drugoj polovini 2021. godine stvoriti pretpostavke za donošenje daljih investicionih odluka, odnosno definisanje preferiranih uslova i modela realizacije, prioritetno za dionicu Mateševo-Andrijevica, koja predstavlja logičan, građevinski i funkcionalni nastavak tekuće investicije. Podsjetiću i da smo zahtijevali dodijeljivanje bespovratnih sredstava Evropske komisije za kofinansiranje izgradnje ove dionice, za šta postoji načelno ispoljeno pozivitno opredijeljenje Evropske komisije, pa vjerujem da će zahtjev i biti odobren, što posmatram i kao svojevrsnu potvrdu kvaliteta našeg dosadašnjeg rada. Svi potencijalni, zainteresovani, partneri su i dalje pozvani da ispolje svoje interesovanje i predlože svoje moguće uslove i modalitete realizacije.
Kada će biti gotov put koji povezuje Kolašin sa Beranama?
Paralelno sa realizacijom izgradnje autoputa, teku radovi i na izgradnji puta Berane-Lubnice-Jezerine, čiji završetak očekujemo početkom ljeta iduće godine, čime će se put do Podgorice skratiti za oko 40 km, a što sa skraćenjem puta izgradnjom autoputa od oko 30 km, ukupno iznosi oko 70 km. Dakle, iz opština sa sjevera, od Gusinja, Plava, Andrijevice, Berana, Petnjice i Rožaja, put do Podgorice će biti kraći za oko 70 km, što će biti ogromni benefit i šansa za razvoj, posebno, kada se ima u vidu ulaganje u izgradnju zimskih centara od Kolašina, Mojkovca, Bijelog Polja do Rožaja, kao i budući razvoj i valorizacija potencijala Andrijevice, Plava i Gusinja.
Gdje smo sa idejom Jadransko-Jonskog puta i izvjesne zaobilaznice primorskih gradova?
Autoputni pravac duž crnogorskog primorja je drugi autoputni pravac pored onog od Bara do Boljara, odnosno dalje do Beograda, čijoj realizaciji smo posvećeni. Nastavljaju se aktivnosti na povećanju zrelosti projekta za realizaciju. U toku je proces projektovanja, tj. izrada Idejnog projekta sa pratećom tehničkom dokumentacijom za obilaznicu oko Budve u dužini od oko 30 km i Glavnog projekta sa pratećom tehničkom dokumentacijom za prioritetni segment ove obilaznice u dužini oko 14 km, za šta su obezbijeđena bespovratna sredstva od strane Investicionog okvira za Zapadni Balkan. Po okončanju procesa projektovanja donosiće se dalje investicione odluke, a raduje činjenica o ispoljenoj spremnosti Evropske komisije da podrži i realizaciju ovog projekta, budući da su već obezbijeđena bespovratna sredstva od 42,1 milion eura za kofinansiranje izgradnje prioritetnog segmenta obilaznice oko Budve, dok je vodeća finansijska institucija u vezi sa ovim projektom Njemačka razvojna banka (KfW).
Da li se odustalo od projekta mosta „Verige“?
Projekat prelaska preko Bokoktorskog zaliva jeste jedan od najznačajnih infrastrukturnih projekata iz oblasti saobraćaja na čijim pripremnim aktivnostima se u prethodnom periodu posvećeno radilo. S obzirom na kapitalni značaj i vrijednost ovakvih projekata, svakome se pristupa sa posebnom pažnjom i uz poštovanje stručnih mišljenja, stavova i preporuka. Ovaj projekat nije još uvijek na tom nivou zrelosti da bi Vlada kao investitor mogla donositi dalje investicione odluke, pa je samim tim preuranjeno davati odgovor na vaše pitanje. U odnosu na period kada je rađena postojeća tehnička dokumentacija došlo je do izmjene propisa u Crnoj Gori, ostalo je neriješeno pitanje uticaja na životnu sredinu i kulturnu baštinu područija koje tangira ovaj projekat. Bez obzira na trenutni zastoj, dileme i prepreke koje su odložile donošenje odluke o izgradnji ovog izuzetno važnog infrastrukturnog objekta, smatram da se u najkraćem roku mora iznaći rješenje i početi aktivnosti na realizaciji ovog objekta. Ovo pitanje smatram jednim od prioriteta nove Vlade, koja mora dati odgovor na pitanje kako će se i kojom trasom premostiti tjesnac Verige i riješiti gorući problem ljetnjih gužvi i saobraćajnog zagušenja u tom dijelu države.
Koliko će kriza izazvana pandemijom uticati na realizaciju najvažnijih infrastrukturnih projekata u Crnoj Gori?
Posljedice koje se i na globalnom nivou osjećaju uslijed pandemije Covid19 su sve nas podsjetile da je rizik neminovnost koja prati svaki ljudski poduhvat, i da zapravo uspjeh zavisi od toga koliko smo kao društvo sposobni da predvidimo mogućnost pojave određenih rizika, njima upravljamo i adekvatno odgovorimo onda kada se oni i ispolje. Globalno finansijsko tržište jeste uzdrmano, ekonomija je na globalnom nivou ušla u fazu recesije, što nas sve vodi ka potrebi tješnije saradnje i redefinisanja raspoloživih resursa. Trenutno ispoljena osjetljivost tržišta na globalnom nivou je srušila svaku iluziju o postojanju dovoljno snažne (i imune) ekonomije, zbog čega bismo mi na Balkanu trebali u ekonomskom smislu i tješnije da sarađujemo, posebno kada je u pitanju realizacija kapitalnih infrastrukturnih projekata, u cilju zajedničkog nastupa prema dostupnim fondovima i osiguravanja privlačenja velikih investitora. Ako se osvrnem na realizaciju konkretnih projekata u Crnoj Gori, onda je evidentno da postoji određeno usporavanje u realizaciji zbog otežanog funkcionisanja lanaca snabdijevanja u Covid19 uslovima. No, realizacija infrastrukturnih projekata je uvijek bila generator nove vrijednosti, privrednog rasta i razvoja, pa zato i u Crnoj Gori njihova realizacija ne smije biti zaustavljena, i insistiramo na njihovoj realizaciji na ugovoreni način i pod ugovorenim uslovima, bez stvaranja bilo kakvih pretpostavki za dodatna plaćanja.
